Bez względu na to, czy jeździsz na rowerze górskim, szosowym, gravel czy miejskim, jednym z najczęstszych błędów w kolarstwie jest brak właściwego ciśnienia w oponach. Czasami przez nadmierne pompowanie, myśląc, że z wysokim ciśnieniem będziemy jechać szybciej, lub błędnie zakładając, że opony są stuprocentowo szczelne i tracą powietrze tylko wtedy, gdy dojdzie do przebicia. Tak jednak nie jest. Twarde niczym skała opony nie zawsze oznaczają wyższą prędkość, a ze względów bezpieczeństwa zawsze należy sprawdzać, czy mają one odpowiednie ciśnienie, dostosowane m.in. do wagi rowerzysty i szerokości koła. Nie wyprzedzajmy jednak faktów i zacznijmy od podstaw:
Podstawy
Do określenia ciśnienia w oponie potrzebna jest pompka z manometrem lub, jeszcze lepiej, osobny manometr analogowy lub cyfrowy, większość pompek nie da nam bowiem w 100% dokładnego wyniku, gdyż mierzą one ciśnienie w pompce, a nie w oponie.
Dwie najczęściej stosowane jednostki pomiaru ciśnienia to: PSI i bar. My będziemy odnosić się do PSI. Poniżej znajduje się tabela przeliczeniowa dla obu jednostek:
Wszystkie opony i większość obręczy ma zakres ciśnienia lub maksymalne ciśnienie zalecane przez producenta (w PSI i/lub w barach) zaznaczone na ścianach bocznych. Ze względów bezpieczeństwa zalecenia te są zazwyczaj dość restrykcyjne, ale mimo to radzimy ich przestrzegać, aby uniknąć problemów.
Jeśli na ścianie bocznej opony lub obręczy nie ma informacji na ten temat, poniżej podajemy zalecane ciśnienie dla rowerzysty o wadze 70 kg:
| RODZAJ ROWERU | SZEROKOŚĆ OPONY | OPONA DĘTKOWA NA PRZEDNIM KOLE | OPONA DĘTKOWA NA TYLNYM KOLE | OPONĄ BEZDĘTKOWA NA PRZEDNIM KOLE | OPONĄ BEZDĘTKOWA NA TYLNYM KOLE |
| Rower szosowy | 25 MM | 90 PSI | 93 PSI | 80 PSI | 83 PSI |
| Rower miejski/hybrydowy | 35 MM | 50 PSI | 55 PSI | 38 PSI | 40 PSI |
| Rower szutrowy (gravel) | 35 MM | 48 PSI | 50 PSI | 36 PSI | 38 PSI |
| Rower górski (MTB) 29” | 2.1” | 36 PSI | 38 PSI | 26 PSI | 28 PSI |
Wartości powyżej są przybliżone. Optymalne ciśnienie zależy od kilku czynników, którymi zajmiemy się później.
Czynniki, które wpływają na optymalne ciśnienie w oponach
Przyjrzyjmy się sześciu głównym czynnikom:
- Szerokość opony
- Rodzaj karkasu
- System bezdętkowy
- Waga rowerzysty + sprzęt/bagaż i jego rozmieszczenie
- Ukształtowanie terenu
- Pogoda i temperatura
Szerokość opony
Im szersza opona, tym mniejsze ciśnienie. W dwóch słowach: ciśnienie jest miarą siły wywieranej przez ciężar na daną powierzchnię. W tym przypadku jest to powietrze znajdujące się w dętce lub osłonie. Jeśli zwiększymy powierzchnię (szersza opona), potrzebujemy mniejszego ciśnienia (mamy na myśli siłę powietrza wewnątrz opony wypychanego na zewnątrz), aby opona prawidłowo osadziła się na obręczy, co jest najważniejsze.
Oznacza to, że jeśli zmienisz rozmiar opony z 25 mm na 28 mm w rowerze szosowym lub z 2,1″ na 2,3″ w rowerze górskim, potrzebujesz niższego ciśnienia. O ile należy je obniżyć? Nie ma dokładnej liczby, ale najlepiej około 10% poniżej optymalnego ciśnienia zalecanego przez producenta.
Rodzaj karkasu
Opony z karkasami wykonanymi z materiałów takich jak bawełna lub te o wysokim TPI ważą mniej, są bardziej elastyczne i szybsze. Opony o niskim TPI są cięższe, sztywniejsze i wolniejsze, ale za to bardziej wytrzymałe i odporne na przebicia. Logicznie rzecz biorąc, opona o wysokim wskaźniku TPI będzie bardziej ‘sterowna’ i trudniejsza do przebicia nawet przy większym nacisku. Z drugiej strony, niskie TPI pozwala obniżyć ciśnienie w celu zwiększenia przyczepności lub lepszej amortyzacji bez ryzyka przebicia.
System bezdętkowy
W oponach bezdętkowych można stosować niższe ciśnienie, co zapewnia większą przyczepność i komfort, bez obawy o przebicie dętki która utknęła pomiędzy obręczą a krawędzią opony (tzw. snake bite). Unikamy również tarcia między dętką a oponą, co przy tym samym ciśnieniu powoduje, że opona bezdętkowa jest szybsza.
Waga rowerzysty + sprzęt/bagaż i jego rozmieszczenie
Nie trzeba być światowej klasy fizykiem, aby zrozumieć, że nasza waga i wszystko, co przewozimy na rowerze, jest ważnym czynnikiem przy ustalaniu optymalnego ciśnienia w oponach. Im cięższy rowerzysta, tym wyższe powinno być ciśnienie w oponach. Na każde 5 kilogramów wagi należy dodać lub odjąć 2 PSI w przypadku rowerów szosowych i 1 PSI w przypadku rowerów MTB, hybrydowych i gravel, ale zawsze trzymając się limitów minimalnego i maksymalnego ciśnienia zalecanych przez producenta.
Pozycja kolarza na rowerze oznacza również, że tylne koło utrzymuje około 60-70% ciężaru. Dlatego ciśnienie w przedniej oponie powinno być niższe niż w tylnej. Powinno być ono niższe o około 2-3 PSI, ale zależy to również od Twojej pozycji, dyscypliny i stylu jazdy.
Ukształtowanie terenu
Na utwardzonych, prostych drogach ciśnienie w kołach może być dokładnie tak wysokie, jak wskazuje nasza opona i waga. Problem w tym, że nieczęsto zdarzają się idealnie gładkie drogi. Jeśli nie chcemy czuć każdej nierówności i tym samym obniżać osiągów i komfortu jazdy, najlepiej jeździć z ciśnieniem pomiędzy 90-100 PSI. Jazda na takiej oponie jest szybsza i wygodniejsza, ponieważ lepiej pochłania drobne drgania i radzi sobie z nierównościami, a na zakrętach daje większą przyczepność.
Na rowerach MTB lub gravel sprawa staje się trudniejsza, ponieważ teren bywa bardzo zróżnicowany. Możemy jedynie zasugerować metodę prób i błędów. Lepiej zacząć od wyższego ciśnienia, aby później stopniowo je zmniejszać. Kluczem jest znalezienie równowagi pomiędzy odpornością na przebicia, odpowiednią przyczepnością i komfortem jazdy bez utraty prędkości.
Pogoda i temperatura
Pewnie już wiesz, że podczas deszczu i na mokrych nawierzchniach lepiej nieco obniżyć ciśnienie w oponach, ale bez przesady. 2-3 PSI poniżej ciśnienia odpowiedniego dla Twojej opony, wagi i terenu w zupełności wystarczy. Jeśli przesadzisz, opona może stać się niestabilna i stracić przyczepność, zamiast ją zyskać. Ponadto wzrasta ryzyko przebicia, zwłaszcza w przypadku opon z dętką.
Na grząskim, błotnistym podłożu równie ważne jak obniżenie ciśnienia jest zastosowanie bieżnika z wysokimi, grubymi i szeroko rozstawionymi wypustkami.
Również temperatura odgrywa tu ważną rolę. Szczególnie wtedy, gdy występują ekstremalne różnice między temperaturą wewnątrz i na zewnątrz. Im cieplej, tym wyższe ciśnienie, i na odwrót. Na każde 5 °C zyskujesz lub tracisz 1 PSI. Jeśli w domu napompujesz opony w temperaturze 21,1 °C, a na zewnątrz będzie 0 °C, opony stracą około 4 PSI.
5 z tych 6 czynników znajdziesz w tym internetowym kalkulatorze firmy Sram, który pomoże Ci wyliczyć optymalny poziom ciśnienia w oponach.
Jak ciśnienie w oponach wpływa na osiągi?
Nieprawidłowe ciśnienie w oponach, zbyt wysokie lub zbyt niskie, może prowadzić do pogorszenia ich właściwości w zakresie przyczepności, komfortu jazdy, oporów toczenia i odporności na przebicia. Ponieważ opony są jedynymi punktami kontaktu z podłożem, te słabe osiągi są z natury rzeczy przenoszone na rower i rowerzystę.
Podsumowując, oto plusy i minusy jazdy z niskim lub wysokim ciśnieniem:
Niskie ciśnienie
- Zalety
- Lepsza trakcja
- Większa przyczepność
- Większy komfort
- Mniejszy opór toczenia na wyboistym terenie
- Wady
- Większe prawdopodobieństwo przebić typu “snakebite” w oponach dętkowych
- Szybsze zużycie opony
- Większe opory toczenia na asfalcie i na równym terenie
Wysokie ciśnienie
- Zalety
- Mniej przebić
- Wolniejsze zużycie opony
- Mniejsze opory toczenia na asfalcie i na równym terenie
- Wady
- Mniejsza przyczepność i trakcja
- Mniejszy komfort jazdy
- Utrata energii na wyboistym terenie
Każdy rowerzysta musi znaleźć optymalne ciśnienie, aby osiągnąć równowagę pomiędzy przyczepnością, komfortem, oporem toczenia i odpornością na przebicia. Kładąc nacisk na jeden aspekt, tracimy na pozostałych. I choć opony, obręcze i cały sprzęt rowerowy stale ewoluują, oferując osiągi, które jeszcze kilka lat temu były nie do pomyślenia, ciśnienie w oponach wciąż odgrywa kluczową rolę. Wszyscy możemy, a nawet powinniśmy, eksperymentować z różnymi ciśnieniami w różnych okolicznościach, metodą prób i błędów.
Pingback: Ile Powinno Być Powietrza W Oponach W Rowerze | Ciśnienie W Oponach Rowerowych 상위 106개 답변